Bóng chuyền là một bộ môn được rất nhiều người yêu thích bởi tính giải trí và lợi ích đối với sức khỏe. Nếu bạn đang muốn học bộ môn thể thao này thì đừng bỏ qua bài viết hướng dẫn cách chơi bóng chuyền chi tiết của KUDV dưới đây.
1. Cách chơi bóng chuyền cho người mới tập
Những người mới nhập môn bóng chuyền, cần nắm chắc kỹ thuật mới có thể tham gia một trận bóng. Cách chơi bóng chuyền cho người mới tập gồm những bước cơ bản sau:
Phát bóng
Phát bóng chính là khởi điểm cho một trận đấu bóng chuyền. Nếu bạn là người thực hiện pha phát bóng thì trước tiên cần đi xuống khu vực dưới sân. Đứng ngoại vạch kẻ trắng và sử dụng kỹ thuật để phát bóng. Cụ thể, dùng lực tay tác động để bóng bay sang phần sân đội bạn.
Về tư thế phát bóng có thể linh hoạt đứng hay tung người. Với người mới thì nên thực hiện thành tạo tư thế đứng phát. Sau khi đã thành thạo thì dùng kỹ thuật chạy đà, bật người để pha phát bóng có lực, đi hiểm hơn. Đối với kỹ thuật này cần chọn điểm rơi chính xác. Trước khi đánh xác định rõ muốn cho bóng rơi ở đâu để điều chỉnh lực và phương phù hợp.
Những đường bóng mạnh, đi hiểm như sát lưới, ngay mép sân thường khiến đối phương gặp khó khăn khi đỡ bước 1.
Bắt bước 1 trong bóng chuyền
Sau khi phát bóng, bước tiếp theo sẽ là nhận bóng. Hay theo ngôn ngữ chuyên môn chính là bắt bước 1. Khi đội bạn phát bóng sang sân, bạn cần đỡ bóng của đối phương. Đỡ tốt sẽ khống chế được bóng theo ý muốn, tránh bóng rơi xuống mặt sân. Đỡ bước 1 tốt là tiền để để đồng đội lên phương án tấn công, ghi điểm cho đội nhà.
Chuyền 2
Hướng dẫn chơi bóng chuyền cơ bản, sau khi phát bóng, bắt bước 1 sẽ tới chuyền 2. Thực hiện chuẩn bước chuyền 2 để hướng bóng đi đúng mục đích. Chuyền 2 tốt thì đồng đội chạm bóng thuận lợi, tấn công dễ dàng.
Tấn công
Bước 1, chuyền 2 thành công sẽ chuyển sang lần chạm bóng thứ 3. Đó chính là đập bóng ghi điểm. Đây là kỹ thuật quyết định xem bạn có ghi được điểm cho đội mình hay không. Muốn đập bóng tốt phải dựa trên nhiều yếu tố. Cụ thể như xác định phương hướng, điểm rơi.
Trong thi đấu chuyên nghiệp, người tấn công được gọi là chủ công. Để có thể đảm nhiệm tốt vị trí này thì người chủ công phải có sức khỏe, chiều cao. Cùng với đó là tư duy nhanh nhạy, phán đoán tình huống tốt.
Chắn bóng
Chắn bóng là kỹ thuật phòng thủ. Người thực hiện chắn bóng phải đứng ở vị trí ngay dưới lưới. Luôn sẵn sàng bật nhảy để chắn đường bóng của đội bạn. Kỹ thuật này mang tính thụ động. Nếu chắn thành công, bóng bật trở lại sân đội bạn và ăn điểm sẽ được coi là tấn công.
Kỹ thuật cứu bóng
Giống như kỹ thuật bắt bước 1, thực hiện khi đối phương đập bóng sang sân nhà. Với kỹ thuật này, bạn có thể vận dụng tất cả các bộ phận để ngăn cho bóng không chạm sân.
2. Những kỹ thuật chơi bóng chuyền từ cơ bản đến nâng cao
Áp dụng thuần thục cách chơi bóng chuyền cơ bản bạn sẽ tự tin để làm quen với kỹ thuật nâng cao. Trong bóng chuyền có rất nhiều kỹ thuật, từ chuyền, đập cho tới phát bóng. Dưới đây là những kỹ thuật thường áp dụng trong bóng chuyền bạn nên biết:
Kỹ thuật chuyền bóng thấp tay
Đây là kỹ thuật đệm bóng, dùng phần cẳng tay từ khuỷu tay tới cổ tay để đỡ bóng. Đệm bóng thường áp dụng khi bắt bước một hoặc đỡ những đợt bóng đối phương tấn công.
Ưu điểm của kỹ thuật này là hạn chế một số lỗi dễ gặp. Điển hình như dính bóng. Thực chất, chuyền bóng thấp tay là kỹ thuật phòng thủ, cứu bóng, được sử dụng nhiều. Bạn có thể áp dụng kỹ thuật này để đỡ các đường bóng mạnh, thấp. Ngoài ra, có thể đỡ đường bóng ở xa với kỹ thuật đơn giản.
Có nhiều kỹ thuật đệm bóng để vận động viên áp dụng. Như đệm bằng 1 tay, 2 tay, ngã cứu bóng, dùng thân đỡ bóng,…Kỹ thuật này gồm 2 động tác chính như sau:
- Đứng hạ thấp trọng tâm, 2 chân rộng bằng vai, tay co tự nhiên, thân hơi gập
- Đưa tay ra đỡ bóng khi đã xác định được điểm rơi. Lúc này, tay duỗi thẳng, đan 2 bàn tay. Vào nhau. Sao cho 2 ngón cái song song.
- Bóng tới ngang hông, ở khoảng cách đủ với cánh tay thì đánh bóng. Đồng thời chân đạp, duỗi khớp, nâng tay lên trên. Đệm bóng bằng phần cẳng tay.
- Lúc tay chạm bóng thì cổ tay gập, hóp bụng, giữ cho vai vững. Hai tay nắm chặt, thẳng, thân lao về trước.
Chuyền bóng cao tay
Còn được gọi là búng bóng, thực hiện sau khi bắt bước 1 thành công. Với cách đánh bóng chuyền cho người mới chơi này, thực hiện như sau:
- Vào tư thế, đưa tay lên trước, thân ngả sau, 2 bàn tay không đan nhau mà khum ngửa lên trước. Khoảng cách giữa 2 ngón cái là 15cm. Để thực hiện búng bóng đi cần có sự phối hợp linh hoạt giữa tay và thân dưới.
- Khi đỡ bóng trên các ngón tay phải dùng sức. Ngón cái và ngón áp út dùng lực chính, các ngón các hỗ trợ. Lúc chuyền bóng thì ngón cái hỗ trợ, 3 ngón trỏ, giữa và út thực hiện chuyền.
- Lúc mới đầu chạm các ngón tay gồng để hỗ trợ, khi chuyền thả lỏng, khuỷu tay cong để chỉnh hướng bóng. Tư thế bàn tay cũng cần đặc biệt chú ý, 10 ngón tay đỡ 2/3 trái bóng, nghiêng về sau. Hai ngón cái ở tư thế gần giống chữ V hoặc thành đường thẳng với khoảng cách tương đối. Sau khi đỡ bóng thì chuyền về trước. Đầu ngửa theo hướng bóng.
Ngoài ra, thực hiện tốt búng bóng cũng là điều kiện cần để áp dụng thành công cách chơi và luật chơi chuyền bóng qua đầu.
Phát bóng chuyền cao tay
Điểm nổi bật của kỹ thuật này là bóng đi mạnh do có tác động lực tốt. Thực hiện kỹ thuật phát bóng cao tay với lực mạnh khiến đối phương bị uy hiếp. Từ đó tăng khả năng ăn điểm cho đội nhà. Thực hiện kỹ thuật này với các bước sau:
- Chuẩn bị ở tư thế mặt quay vào lưới, đặt chân trước chân sau. Dồn trọng lượng đều 2 chân. Cầm bóng trên tay trái, hướng về trước.
- Tung bóng cao hơn đầu, hướng chếch nhẹ sang phải. Có thể thêm lực bằng cách khuỵu gối sau đó vươn chân và tung bóng.
- Tay phải co đánh bóng, thân ngả sau. Ở tầm bóng rơi phù hợp, giơ tay dồn lực đập vào bóng.
Kỹ thuật đập bóng chuyền
Thực hiện tốt kỹ thuật này chính là một cách chơi bóng chuyền hay bạn nên áp dụng. Kỹ thuật này không khó nhưng để hiệu quả thì phụ thuộc rất nhiều vào lực tay và trình độ của vận động viên. Các động tác cơ bản:
- Đứng cách lưới từ 2 – 3m, đầu gối chùng, thân không thẳng mà cần hơi ngả ra phía trước.
- Lấy đà vừa đủ để đập bóng tốt sau khi đã phán đoán được đường hướng của bóng. Đập tốt thì lấy góc lớn, đập chưa cứng tay thì chọn góc nhỏ. Nên lấy khoảng 3 bước đà.
- Tiến hành giậm nhảy, lấy sức bật bằng cả 2 chân, đặt vị trí giậm nhảy thật chuẩn để tránh đập lệch. Dùng sức bật từ các bộ phận hỗ trợ cần thiết như đầu gối, xương hông, cổ chân. Tay cần đánh mạnh ra phía sau để tạo lực.
- Nhảy và đập bóng trong tư thế người hơi ngả sau, chân gập, tay đưa cao. Cổ tay đập và chỉnh đường bóng, tay không đánh bóng làm nhiệm vụ phối hợp. Khoảng cách đập bóng phù hợp là 10 – 15cm khi bóng ở tầm cao hơn đầu.
- Khi thực hiện xong pha đập bóng, hãy thả lỏng người, chạm đất bằng mũi chân, đầu gối khuỵu.
Kỹ thuật chắn bóng chuyền
Đây là kỹ thuật phòng thủ mang tính tích cực. Thực hiện tốt kỹ thuật này, đồng đội sẽ có cơ hội tấn công. Thêm nữa, có thể trực tiếp ăn điểm. Cách chơi bóng chuyền với kỹ thuật chắn bóng được thực hiện với các động tác sau:
- Đứng gần lưới, cách 25 – 35cm, quan sát mục tiêu, đoán hướng bóng để đứng chắn ở vị trí phù hợp. Sẵn sàng di chuyển đón bóng. Duy trì tư thế trọng tâm hạ thấp, tay giơ trước, 2 chân song song.
- Nhảy và chắn bóng như thế nào phụ thuộc phần lớn vào tầm bóng cao hay thấp. Chú ý hành động của đối thủ để quyết định thời điểm nhảy. Có thể đứng tại chỗ hoặc di chuyển thêm 1,2 bước. Tay đưa lên cao, lấy đà, bật cao, quan sát và tiến hành đập bóng.
- Chắn bóng xong, tiếp đất bằng mũi bàn chân. Không lơ là mà tiếp tục quan sát xem đối phương có đập bóng trở lại hay không.
Đối với người mới, khi tập luyện kỹ thuật này cần chọn loại lưới thấp. Tập nhảy, đập bóng và lấy đà. Khi đã phán đoán được hướng bóng thì tập bật nhảy, chắn không có bóng. Thuần thục rồi có thể tập chắn bóng tới từ nhiều đường khác nhau. Trong quá trình tập phải thả lỏng người, không căng cứng, nhảy thẳng. Chọn đúng thời điểm nhảy, không nhảy sớm. Đặc biệt không được đưa tay qua lưới.
3. Cách xoay cầu trong bóng chuyền
Xoay cầu thay đổi cầu trong bóng chuyền là thuật ngữ hoàn toàn lạ lẫm với người mới nhập môn. Thực chất, đổi cầu chính là đường đi của bóng, chuyển từ vị trí này tới vị trí khác trong phần sân của đội.
Thực tế, trong bóng chuyền có không ít cách xoay cầu. Xoay thế nào còn phụ thuộc vào chiến lược và đội hình. Có thể linh hoạt nhưng phải theo đúng luật. Chiến thuật này được áp dụng khi đội bóng thay đổi chiến thuật công hoặc thủ. Cả đội được phép di chuyển khi đội mình phát bóng chạm sang sân đối phương.
Xoay cầu cần phải thực hiện đúng kỹ thuật. Thường một đội bóng chỉ có một chuyền 2. Do đó, những vận động viên khác cần di chuyển linh hoạt, đổi vị trí trong sân đúng luật. Theo luật bóng chuyền thì các vận động viên sẽ xoay theo chiều kim đồng hồ. Có thể kể tới một số đổi hình xoay cầu phổ biến như sau:
- Đội hình 4 – 2: Phù hợp với đội mới chơi, cụ thể là có 2 chuyền 2 và 4 cầu thủ còn lại giữ vị trí tay đập. Chuyền 2 chuyền bóng từ bên phải, xếp đối diện khi xoay đội hình. Ưu điểm đội hình 4 - 2 là khai thác điểm mạnh của các thành viên, tăng tính phối hợp trong đội.
- Đội hình 6 – 2: Di chuyển từ sau ra trước để chuyền 2. 3 cầu thủ đứng đầu luôn trong tư thế sẵn sàng đập bóng. Tất cả các thành viên đều có thể là tay đập.Trong đó có 2 cầu thủ vừa là tay đập, vừa là chuyền 2.
- Đội hình 5 – 1: Không giống 2 đội hình trước, với đội hình này thì ngay cả khi xoay cầu cũng chỉ có 1 cầu thủ chuyền 2. Chủ công đứng đối diện chuyền 2. Cầu thủ này có tham gia tấn công khi chuyền 2 đứng hàng trên.
4. Một số kinh nghiệm chơi bóng chuyền giỏi
Có thể thấy rằng, chỉ cần tập trung, chịu khó học là bạn sẽ nắm được cách chơi bóng chuyền cơ bản. Tuy nhiên, để có thể chơi giỏi thì không phải chuyện dễ dàng. Muốn nâng cao khả năng, trình độ chơi bóng thì bạn cần phải trau dồi thêm kinh nghiệm. Dưới đây là những cách chơi bóng chuyền giỏi hữu ích dành cho bạn.
Học cách tự nâng cao kỹ thuật
Điều quan trọng trong khi chơi là bạn phải biết được mình đang sai ở đâu để cải thiện. Hãy nhờ người thân, bạn bè hoặc tự ghi lại video lúc luyện tập. Đây chính là nguồn để bạn có thể điều chỉnh tư thế và rút ra bài học. Đừng quyên tua chậm để đánh giá kỹ hơn những động tác của mình. Chú ý đến hướng bóng, cách nhảy, tư thế... đây là những điều cơ bản. Cũng đừng quên xem clip của những vận động viên nổi tiếng để thu nạp kiến thức cho mình nhé.
Luyện mắt - tầm nhìn
Tầm nhìn là yếu tố quan trọng để quyết định một vận động viên đánh bóng hỏi. Tức là bạn cầ nhìn thấy đườn đi và di chuyển của bóng, bắt kịp tốc độ chuyển động vf phản xạ thật nhanh. Để có được những điều này thì bạn phải luyện tập từ từ, cũng là việc ghi lại các clip và quan sát. Hãy để ý đến vị trí của bạn trên sân, liệu đó đã là vị trí tốt nhất hay chưa, nếu được thì bạn có thể di chuyển đến đâu?
Ngoài ra bạn cũng có thể luyện tập tầm nhìn bằng cách chơi các trò chơi trực tuyến.
Chăm chỉ luyện tập
Văn ôn võ luyện quả không sai với những bộ môn thể thao. Dù có giỏi lý thuyết đến mấy nhưng để có thể thuần thục thì không cách nào khác là luyện tập. Luyện tập bóng chuyền chăm chỉ không chỉ nâng cao kỹ năng mà còn giúp bạn rèn luyện sức khỏe. Dù có tài năng thiên bẩm mà không chịu khó rèn luyện thì cũng khó thành tài. Vì vậy, mỗi ngày, hãy dành cho mình một khoảng thời gian tương đối để luyện tập. Trước tiên hãy tập đúng các kỹ thuật cơ bản. Sau đó nâng dần trình độ, tập và hoàn thiện kỹ thuật nâng cao.
Khi luyện tập phải lên kế hoạch, biết mình mạnh và yếu ở đâu. Phát huy sở trường, khắc phục khuyết điểm là điều rất cần thiết.
Rèn luyện tư duy và khả năng quan sát
Đối với những thể thao đòi hỏi sự phán đoán tốt thì bạn cần phải trau dồi và nâng cao khả năng này. Khi thi đấu, hãy tập trung cao độ để có thể phán đoán ý đồ của đối phương. Tư duy nhạy bén về hướng bóng, điểm rơi là yếu tố ảnh hưởng rất lớn tới việc ăn hay mất điểm.
Phối kết hợp cùng đồng đội
Bóng chuyền là môn thể thao đòi hỏi sự phối hợp, hiểu ý nhau giữa các cầu thủ. Hãy đoàn kết, gia tăng mối quan hệ bằng việc trau dồi kinh nghiệm. Trò chuyện và cởi mở với nhau hơn. Hiểu ý nhau trên sân sẽ giúp phối hợp để có được những pha bóng hay nhất.
Duy trì sức khỏe tốt
Chơi bất cứ môn thể thao nào cũng cần một nền tảng thể lực tốt. Một ván bóng chuyền khiến cầu thủ tiêu hao không ít năng lượng. Vì vậy, ngoài việc áp dụng đúng cách chơi bóng chuyền không bị đau tay, chuẩn kỹ thuật thì bạn cũng nên nâng cao sức khỏe. Có sức khỏe mới có sức bật tốt, phát bóng mạnh, vươn người đỡ bóng thành công,…
Hãy tập thể dục thường xuyên, ăn uống khoa học, tránh những món ăn ảnh hưởng tới sức khỏe, cơ bắp. Nhớ rằng, một vận động viên nhất định phải có nền tảng sức khỏe tốt.
Trên đây là tổng hợp các kỹ thuật cũng như cách chơi bóng chuyền giỏi. Một môn thể thao bổ ích như bóng chuyền chắc chắn sẽ mang lại cho bạn rất nhiều điều tuyệt vời. Hãy bắt đầu ngay hôm nay để theo đuổi đam mê nhé.
